Żywienie koni

W naturze jako pokarm koniom wystarczają trawy rosnące w stepach i woda ze stawów lub rzek. Poszukiwaniu jedzenia towarzyszy nieustanna wędrówka, dzięki której pożywienie jest stosunkowo urozmaicone- zmiana miejsca pozwala na mieszanie różnych rodzajów traw. Dla wszystkożernego człowieka dieta końska wydaje się jednak do tego stopnia jednolita, że przeważnie karmi zwierzę ziarnem i sianem. W zależności od sposobu użytkowania konia, ale także od jego masy, temperamentu, stanu zdrowia, czy wieku pokarm ten podaje się w różnych proporcjach; w miarę zwiększenia zapotrzebowania na energię zmienia się stosunek zadawania paszy treściwej (ziarna) do objętościowej (siano, słoma, zielonka). U konia pracującego lekko stosunek ten wynosi 1:2, użytkowanego średnio 1:1, natomiast u koni pracujących ciężko ilość zadawanej paszy treściwej może przekraczać ilość objętościowej, jednak należy pamiętać, że nie można w tej kwestii przesadzić. Nadużycie zbóż bowiem może spowodować wyginięcie flory bakteryjnej, niosąc szereg konsekwencji dla stanu zdrowia konia. Nie należy zatem karmić ziarnem zbyt obficie oraz na pusty żołądek. W niektórych stajniach rozpowszechniono już podawanie siana na pół godziny przed paszą treściwą, aby przed długim procesem trawienia ziarna zaczęły się wydzielać soki trawienne. Siano przed podaniem winno leżeć 6/7 tygodni. Sporo koni w czasie przebywania w boksie wyjada słomę, zatem należy zadbać o jej dobrą jakość i pamiętać, że powinna leżeć 4 tygodnie po skoszeniu.

Karmienie konia powinno odbywać się jak najczęściej i w małych ilościach, aby stymulować naturalne pobieranie pokarmu przez konie. Posiłek treściwy zadaje się najczęściej 3 razy dziennie; rano, w południe i na wieczór,
w międzyczasie podając siano. Ważne jest, aby koń miał także stały dostęp do czystej wody pitnej. Tutaj polecam zastosować metodę, która uniemożliwi picie wody koniowi przed, w trakcie oraz po posiłku (napęczniałe wodą ziarno może być trudniejsze do strawienia). Jednorazowo koń nie powinien otrzymać więcej niż 2 kg paszy treściwej. Nie należy także karmić i poić konia tuż przed i po wysiłku, ponieważ trening z pełnym żołądkiem nie jest zdrowy, a karmienie lub pojenie po treningu może spowodować kolkę.

Rodzaje pasz treściwych
W krajach europejskich podstawową paszą jest owies. Dobrej jakości ziarno powinno posiadać cienką łuskę i być bezzapachowe. Nie powinno być podawane jako świeże, lecz po 5/6 tygodni od zebrania. W krajach Bliskiego Wschodu popularniejszy jest jęczmień. Zawiera on dużo tłuszczu i ma podobną wartość do owsa. Jego ziarna są jednak twardsze, więc przeważnie potrzebują dodatkowej obróbki. Dodatkowo, w niewielkich ilościach można stosować: kukurydzę (w formie śruty), otręby pszenne (podawanie: 3-4 miesięce i miesiąc przerwy), siemię lniane (gotowane lub specjalnie spreparowane, 1/2- 3/4 kg co 2 lub 3 dni) oraz ziarna słonecznika. Dobrze jest karmić konie dodatkowo sieczką, mieszając ją z ziarnem w stosunku 1:4. Jest ona skuteczna szczególnie u koni łapczywych, gdyż zmusza do dokładniejszego przeżuwania pokarmu.

Warzywa i owoce
Są przysmakiem dla koni. Można podawać marchew, buraki, ziemniaki, jabłka i banany, nie przesadzając z ilością. Nie polecam mieszania ich z paszą- lepsze jest oddzielne skarmianie. Podanie koniowi zbyt dużo warzyw lub owoców na raz bądź zmieszanych z paszą może spowodować kolkę. Dodatki te można podawać w formie suszonej, jednak nie posiadają wtedy wszystkich walorów odżywczych. Zimą, kiedy konie trzymane są w stajniach bez dostępu do zielonki, dobrze jest dawać koniowi 2/3 kilogramy marchwi czy buraków dziennie, zastępując nimi pokarm soczysty.

Dawki żywieniowe
Trudno jest ustalić ogólną dawkę żywieniową dla wszystkich koni. Inaczej karmi się konie gorącokrwiste, zimnokrwiste i kuce. Odmienne jest karmienie źrebiąt, koni młodych, w sile wieku i tych starszych. Różnie karmi się konie poddawane wysiłkowi i nie pracujące. Jako podstawowe kryterium można przyjąć:

Koń użytkowany rekreacyjnie (dzienna dawka):
Owies: 4- 6 kg, siano: 6-7 kg

Koń użytkowany sportowo:
Owies: 5-7 kg, siano: ok. 8 kg

Jest to bardzo ogólny szacunek, ale współcześnie na rynku istnieje tyle rodzajów pasz i preparatów, że najlepiej taką dietę oszacować indywidualnie dla każdego konia, dostosowując ją do jego potrzeb.